ΑΦΙEΡΩΜΑ ΣΤOΝ ΠΟΙΗΤH
JAMES DOUGLAS MORRISON
(1943-1971)
Kείμενο - Επιμέλεια : Γιάννης
Ρ.
The time has come again
Choose now, they croon,
Beneath the moon
Beside an ancient lake,
Enter again the sweet forest,
Enter the hot dream,
Come with us.
Everything is broken up and
dances.
Οι παραπάνω στίχοι, φανερώνουν
μερικά από τα προσωπεία του Jim Morrison. Ο Ερωτικός Πολιτικός, όπως ονόμασε
τον εαυτό του σε μια συνέντευξη, προσκαλεί και προκαλεί σε μια είσοδο και
παράλληλα έξοδο, από το συνηθισμένο στο εσωτερικό. Από την γνώση στην απόγνωση
και αντίθετα, από τη ζωή στο θάνατο, σε χιλιάδες ατέρμονους κύκλους.
Ποιο
όμως είναι το αληθινό του πρόσωπο, όταν ακόμα και τον παραπάνω αυτοχαρακτηρισμό
αργότερα αποποιήθηκε, λέγοντας ότι απλά έπρεπε να πει κάτι στους δημοσιογράφους;
Δεν ήταν ειρωνική η στάση του αυτή, μα ούτε και αποτέλεσμα απροσεξίας.
Ο
κόσμος, το κοινό του, ήθελε ένα ίνδαλμα, ένα χρυσό ταύρο να τον οδηγήσει
μακριά από το αίμα του Βιετνάμ, την ταξική ανισότητα, τον κοινωνικό και
φυλετικό ρατσισμό, και πολλά άλλα δεινά που μάστιζαν την Αμερική των μέσων
της δεκαετίας του 60 και να είναι επίσης ο ακρογωνιαίος λίθος σε μια έξαρση
μουσικής, έρωτα, ναρκωτικών και αποκαθήλωσης των απαρχαιωμένων αξιών και
εξουσιών. Σε αυτή την άτυπη επανάσταση, ο Jim ξεπέρασε τις προσδοκίες
τον συγχρόνων του, δίνοντας τους όλα όσα ζητούσαν και πολλά ακόμα που το
μυαλό τους δεν μπορούσε να συλλάβει πριν. Η μουσική των Doors, του συγκροτήματος
στο οποίο τραγούδησε και χάρισε τους στίχους του, λατρεύτηκε από την τότε
λεγόμενη γενιά των χίππυς, αλλά αποδεικνύει τη διαχρονικότητα του μυνήματος
της εξακολουθώντας όχι μόνο να εμπνέει τους παλιούς αλλά να κατακτά συνέχεια
νέους οπαδούς. Ο Jim, πίσω από τη μάσκα του σέξυ σούπερ σταρ, έκρυβε
την ευαίσθητη επιδερμίδα του ποιητή. Ακόμα πιο βαθιά, έκρυβε
μια φλόγα, που οι στάχτες της ακουμπούσαν το χαρτί και γίνονταν στίχοι.
Can you dig it.
My meat is real.
My hands-how they move
balanced like lithe demons
My hair-so twined & writhing
The skin of my face-pinch the
cheeks
My flaming sword tongue
spraying verbal fire-flys
I'm real.
I'm human
But I'm not an ordinary man
No No No
THE DOORS
Μια
σπανιόλικη γαλέρα έχει παγιδευτεί στην θάλλασα των Σαργασών. Έντρομοι
οι ναύτες προσπαθούν να ξεφύγουν από τον κλοιό των φυκιών, ελαττώνοντας
το βάρος του πλοίου. Είναι τέτοια η απελπισία τους που δε διστάζουν να
ρίξουν στο νερό ακόμα και τα περήφανα άλογα τους. Η εικόνα αυτή, σ' ένα
εξώφυλλο κάποιου βιβλίου, εμπνέει το νεαρό Jim Morrison. Το "Ηorse Latitudes"
είναι ένα από τα λίγα εφηβικά ποιήματα του που επέζησαν. Αργότερα, θα πλαισιωθεί
από την ατμοσφαιρική μουσική των Doors και θα γίνει τραγούδι, σε έναν από
τους κορυφαίους δίσκους τους, το Strange Days .
Horse Latitudes
When the still sea conspires
an armor
And her sullen and aborted
Currents breed tiny monsters
True sailing is dead
Awkward instance
And the first animal is jettisoned,
Legs furiously pumping,
Their stiff green gallop,
And heads bob up
Poise
Delicate
Pause
In mute nostril agony
Carefully refined
And sealed over
1961. O Jim Morrison εγκαταλείπει
την οικογενειακή εστία για να αναζητήσει την τύχη του. Γιος στρατιωτικού,
έχει πια συνηθίσει να ζει στο δρόμο. Οι συνεχείς μεταθέσεις του πατέρα
του δεν του δίνουν τη δυνατότητα να δημιουργήσει παρά μόνο ελάχιστες δυνατές
παιδικές και εφηβικές φιλίες. Σπουδάζει Κοινωνιολογία, Βιολογία και Λογοτεχνία
στη Φλώριδα. Το 1964 πηγαίνει στο Λος Άντζελες για κινηματογραφικές σπουδές
στο γνωστό πανεπιστήμιο Μελετά τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς. Το 1965
σχηματίζει τους Doors. Κάπου σε αυτό το σημείο η ποίηση, η μουσική
και η υπερβολή δημιουργούν το συνοθύλευμα του μύθου του Morrison
All the poems
ACT I
All the poems have wolves in
them,
all but one -- the most beautiful
one of all.
She dances in a ring of fire
and throws off the challenge
with a shrug.
"Who did you write that one
for?"
"I wrote it for you."
ACT II
All the poems have wolves in
them,
all but one -- the most beautiful
one of all.
I hope you go out smiling
like a child into the cool remnant
of a dream,
the angel man finally claimed
his benevolent soul.
Ophelia, leaves sudden and silk
chlorine dream -- mad stifled
witness.
"This is the strangest life
I have ever known."
1965. Venice Beach, Λος
Αντζελες. Ένα ψηλό, λεπτό μαύρο κορίτσι πλησιάζει τον Jim. "Hello, I love
you, won’t you tell me your name?" σιγοψυθιρίζει αυτός. Περπατώντας
στην ηλιόλουστη παραλία, ακριβώς τη χρονική στιγμή της γέννησης των χίππις,
στο μυαλό του αρχικά και στο χαρτί μετέπειτα σχηματίζει τους στίχους τραγουδιών
όπως τα "people are strange", "soul kitchen", "my eyes have seen you",
"end of the night".

Σε μια από αυτές του τις βόλτες,
τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου, συναντά τον Ray Manzareck, πρώην συμφοιτητή
του στο UCLA.
- Γεια, ρε φίλε!
- Γεια, Ray, πως τα πας;
- Καλά. Νόμιζα πως ήσουνα στη
Νέα Υόρκη.
- Όχι, έμεινα εδώ. Μένω εδώ
κι εκεί. Γράφω.
- Γράφεις; Τι γράφεις;
- Ε, όχι πολλά. Κάτι τραγούδια.
- Τραγούδια; Ας τα ακούσουμε!
Ο Jim κάθησε
στην άμμο και ο Ray γονάτισε μπροστά του. Ο Jim ισορρόπησε το σώμα του
ακουμπώντας τα χέρια του κάτω, σφίγγοντας την άμμο ανάμεσα στα δάχτυλα
του, με μάτια κλειστά. Οι λέξεις ακούγονταν αργά και προσεκτικά.
Let’s swim to the moon, uh huh
Let’s climb through the tide
Penetrate the evening that the
City sleeps to hide…
Οταν τελείωσε, ο Ray
είπε "Να με πάρει ο διάβολος αν δεν είναι οι φοβερότεροι στίχοι που έχω
ακούσει. Φτιάχνουμε ένα ροκ συγκρότημα και βγάζουμε ένα εκατομμύριο δολλάρια;".
"Ακριβώς, ακριβώς αυτό σκεφτόμουν κι εγώ", αποκρίθηκε ο Jim.
Καθότι όμως σκοπός
του αφιερώματος δεν είναι η μουσική πορεία των Doors ή του Morrison ως
τραγουδιστή, δεν θα αναφερθώ στη μετέπειτα εξέλιξη τους ως σύνολο. Υπερβαίνοντας,
αναφέρω μόνο ότι ολοκλήρωσαν 6 δίσκους όσο ο Jim ζούσε, και δύο μετά, κρατώντας
το όνομα. Επίσης κυκλοφόρησαν μερικές συλλογές, ζωντανές και μη,
όπως και ένα δίσκο με ηχογραφημένα ποιήματα του Jim, πλαισιωμένα από τη
μουσική των υπόλοιπων τριών.
What are you doing here?
What do you want?
Is it music?
We can play music.
But you want more.
You want something &
someone new.
Am I right?
Of course I am
I know what you want
You want ecstasy
Desire & dreams.
Things not exactly what they
seem.
I led you this way, he pulls
that way.
I'm not singing to an imaginary
girl.
Let's recreate the world.
Thee palace of conception
is burning.
Look. See it burn.
Bask in the warm hot coals.
You're too young to be old
You don't need to be told
You want to see things as
they are.
You know exactly what I do
Everything
|
|